Platanus orientalis L. (Doğu çınarı)
Çınargiller (Platanaceae) ailesindendir. Doğal yayılış alanı Güneydoğu Avrupa, Türkiye ve Batı Asya’dan Himalaya’lara kadar uzanır. Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar yayılış gösterir. Orman oluşturmaz ve doğal olarak dere kenarlarında, nehir boylarında ve taban suyu bulunan düz arazilerde yetişir. 30 metreye kadar boylanabilir. Ülkemizde birçok bölgede 'Doğal Anıt' olarak korunmakta olan ulu çınar ağaçları bulunur. Doğu çınarı, sıkışmış topraklara, kök bozukluklarına ve kuvvetli rüzgarlara karşı dayanıklıdır. Bir dereceye kadar kuraklığı tolere edebilmesine rağmen nemli toprakları tercih eder ve gölgede iyi büyüyemez. IUCN (Uluslararası Doğa Koruma Birliği) kırmızı listeye göre, "Yetersiz Veri" (Data Deficient, DD) kategorisindedir. 500-600 yıl, uygun ortamlarda daha da uzun yaşayabilen çınarlar, koyu gölgeleri ve heybetli görünümleriyle ülkemizde sıklıkla tercih edilen ağaçlardandır. Ağacın odunu çok dayanıklı değildir ve İran'da geleneksel tıpta kullanılır.
Doğu çınarı kampüste geniş bir dağılışa sahiptir. Bu alanların başlıcaları İletişim Fakültesi, Fen Fakültesi, Mühendislik Fakültesi M1 ve M2 Binaları, Kütüphane, Rektörlük Binası (eski), Kültür ve Kongre Merkezi çevresidir.
Platanus orientalis’in dağılış sahası
Kaynakça
Akkemik, Ü. (2018). Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Ankara.
Barstow, M. & Rivers, M.C. (2017). Platanus orientalis. The IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T33951A68135880. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T33951A68135880.en. Accessed on 05 May 2024.
Mamıkoğlu, N. G. (2007). Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları, Doğuş Grubu İletişim Yayımcılık ve Ticaret A.Ş, İstanbul.
Platanus orientalis L. in GBIF Secretariat (2023). GBIF Backbone Taxonomy. Checklist dataset https://doi.org/10.15468/39omei accessed via GBIF.org on 2024-06-10.
Powo (2024). Plants of the World Online. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; https://powo.science.kew.org/ Retrieved 11 August 2024.
